مطالعه جدیدی نشان داد افرادی که رژیم غذایی اقیانوسی، یعنی شیوه سنتی غذا خوردن در پرتغال و اسپانیا، را دنبال میکردند، پس از ۶ ماه کمتر به سندروم متابولیک مبتلا شدند.
سندروم متابولیک گروهی از پنج عامل خطر برای سلامتی است که میتواند منجر به دیابت، بیماری قلبی، و سکته مغزی شود. این عوامل شامل قند خون بالا، فشار خون بالا و دور کمر بزرگ است.
رژیم غذایی اقیانوسی بر مصرف مواد غذایی فصلی، محلی، تازه و کم فرآوریشده مانند سبزیجات، میوه، ماهی و غذاهای دریایی، و روغن زیتون تأکید دارد.
رژیم غذایی دریایی چیست؟
رژیم غذایی دریایی، که همچنین با عنوان رژیم غذایی جنوب اروپا – اقیانوسی شناخته میشود، الگوی سنتی تغذیه در شمال پرتغال و شمال غرب اسپانیا است.
این رژیم غذایی شباهتهایی به رژیم غذایی مدیترانهای که برای قلب مفید است دارد، اما رژیم غذایی اقیانوسی ویژگیهای منحصر به فردی دارد که از شیوه سنتی خوردن مردم در برخی مناطق پرتغال و اسپانیا الهام گرفته شده است.
این نوع الگوهای غذایی (رژیمهای غذایی اقیانوسی و مدیترانهای) میتوانند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت، سرطان، سکته مغزی و حتی کاهش تواناییهای ذهنی مانند زوال عقل و بیماری آلزایمر را کاهش دهند و عملکرد دستگاه گوارش و میکروبیوم روده را بهبود بخشند.
رژیم غذایی دریایی بر مصرف موارد زیر تأکید دارد:
- سبزیجات، میوهها، غلات، غلات کامل و نان سبوسدار، سیبزمینی، مغزها (بهویژه شاهبلوط) و حبوبات
- ماهی و غذاهای دریایی
- فرآوردههای لبنی (عمدتا شیر و پنیر)
- گوشت گاو، خوک، مرغ و پرندگان وحشی
- روغن زیتون
آمادهسازی غذا در این منطقه شامل تکنیکهای پخت ساده مانند جوشاندن، کباب کردن، پختن در فر و خورش کردن است.
مطالعه چگونه انجام شد؟
این مطالعه که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ انجام شد، شامل بیش از ۲۰۰ خانواده از یک مرکز مراقبتهای بهداشتی اولیه در یک شهر روستایی در شمال غرب اسپانیا بود.
خانوادهها بهطور تصادفی برای پیروی از رژیم غذایی اقیانوسی (۱۲۱ خانواده، شامل ۲۷۰ بزرگسال) یا رژیم غذایی معمول خود (۱۱۰ خانواده، شامل ۲۴۸ بزرگسال) انتخاب شدند.
تمام شرکتکنندگان از قومیت اسپانیایی و نژاد قفقازی بودند، میانگین سنی ۴۷ سال بود و حدود ۶۰ درصد زن بودند. خانوادهها بهطور متوسط دو تا سه عضو داشتند.
افراد پیرو رژیم غذایی اقیانوسی در سه جلسه آموزشی تغذیه شرکت کردند و از حمایتهای اضافی مانند کلاس آشپزی، کتاب دستور غذا و سبدهای غذای رایگان با غذاهای مخصوص این رژیم غذایی بهرهمند شدند.
محققان در ابتدای مطالعه و پس از ۶ ماه، اطلاعاتی در مورد آنچه شرکتکنندگان میخوردند (با استفاده از یک دفترچه یادداشت غذایی ۳ روزه)، فعالیت بدنی، مصرف دارو و سایر عوامل را از آنها جمعآوری کردند.
محققان متغیرهای متابولیک را در مرکز مراقبتهای بهداشتی اولیه اندازهگیری کردند: دور کمر، سطح تری گلیسیرید، سطح کلسترول HDL، فشار خون و سطح قند خون ناشتا.
رعایت رژیم غذایی دریایی به کاهش خطر ابتلا به سندروم متابولیک کمک کرد
بیش از ۴۵۰ شرکتکننده در ابتدای مطالعه به سندروم متابولیک مبتلا نبودند. از این تعداد، ۳ درصد از افرادی که رژیم غذایی اقیانوسی را دنبال میکردند، پس از ۶ ماه به سندروم متابولیک مبتلا شدند، در حالی که این رقم در افرادی که رژیم غذایی معمول خود را دنبال میکردند ۷ درصد بود.
به طور کلی، افرادی که رژیم غذایی اقیانوسی را دنبال میکردند، در دور کمر، چاقی ناحیه میانی بدن و کلسترول HDL بهبودهایی را نشان دادند، اما در فشار خون، سطح تری گلیسیرید یا سطح قند خون ناشتا تغییری مشاهده نشد.