بسیاری از زنان نیازی به درمان اختلال کف لگن ( pelvic floor disorders یا PFD ) ندارند. با این حال، زمانی که علایمش آزار دهنده می شود یا فعالیت زنان را محدود می کند، درمان کمک کننده است. به علاوه زنان می توانند خودشان، روند درمانی را طی کنند یا از یک درمان گر برای کاهش علایم کمک بگیرند.

درمان غیر جراحی اختلالات کف لگن

درمان های غیر جراحی برای اختلال کف لگن عبارتند از:

تمرینات عضلات کف لگن (Pelvic floor muscle training یا PFMT)

این تمرینات به نام تمرینات کگل (Kegel) هم شناخته می شوند. PFMT، شامل منقبض و رها کردن عضلات کف لگن است. اگر این تمرین به درستی و طور منظم انجام شود، می تواند علایم افتادگی (prolapse) را بهبود بخشد. با این حال PFMT، نمی تواند افتادگی را اصلاح کند. گاهی اوقات برای آموزش به زنان برای منقبض کردن یک گروه از عضلات، تکنیک ***بیوفید بک (Biofeedback) کمک کننده است.

*** بیوفید بک (Biofeedback)

یکی از روش ها یا تکنیک هایی که به شما کمک می کند کنترل بیشتری بر اعمال طبیعی غیر ارادی، مانند ضربان قلب داشته باشید. از این روش درمانی در پیشگیری یا درمان بیماری هایی مثل سردردهای میگرنی، دردهای مزمن، بی اختیاری ادرار و فشار خون بالا استفاده می کنند. در بیوفیدبک شما به سنسورهای الکتریکی متصل می شوید که به شما کمک می کند اطلاعاتی (فیدبک) از بدنتان (بیو) دریافت کنید. این فیدبک به شما کمک می کند، بر ایجاد تغییرات ظریف در بدنتان، تمرکز کنید، مثل شل کردن عضلات خاص برای رسیدن به هدفی که مد نظرتان است، مانند کاهش درد. در واقع بیوفیدبک، قدرت استفاده از فکر برای کنترل بدن است و اغلب برای کمک به یک بیماری یا عملکرد فیزیکی بکار می رود. بیوفیدبک اغلب بعنوان یک تکنیک آرام سازی استفاده می شود.

تزریق برای مشکل کنترل مثانه

تزریق مواد حجم دهنده بالکینگ ایجنتس (Bulking agents)، نزدیک به گردن مثانه و مجرای ادراری، باعث ضخیم تر شدن بافت این قسمت و بسته شدن دهانه باز مثانه می شود. ممکن است نیاز به تکرار تزریق باشد.

دارو

گاهی اوقات برای درمان مشکلات خاص کنترل مثانه یا پیشگیری از بی اختیاری مدفوع و حرکات مکرر روده، از درمان های دارویی استفاده می شود.

پساری واژن (Vaginal pessary)

این وسیله پلاستیکی برای درمان بعضی از انواع افتادگی و بهبود کنترل مثانه مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله برای حمایت از ارگان های لگنی در واژن زن قرار می گیرد. پزشک زنان شکل راحت و اندازه مناسب برای هر نفر را انتخاب کرده و دستورالعمل استفاده و نحوه مراقبت از آن را به بیمار آموزش می دهد.

درمان های جراحی اختلالات کف لگن

در برخی از موارد جراحی بهترین گزینه درمان است، به خصوص زمانی که سایر درمان ها کارساز نباشند. برخی درمان های جراحی می تواند به صورت سرپایی انجام شود.

برای افتادگی (prolapsed)

جراحی شامل ترمیم افتادگی و برگرداندن ساختار حمایت کننده کف لگن است. راهها بسیاری برای انجام این کار، بسته به نوع افتادگی و سایر عوامل وجود دارد. زنان مبتلا به افتادگی رحم، ممکن است نیاز به برداشتن رحم ( هیسترکتومی hysterectomy ) داشته باشند. زنانی که برای ترمیم افتادگی تحت عمل جراحی قرار می گیرند، همزمان تحت جراحی افتادگی برای جلوگیری از مشکلات مثانه هم قرار می گیرند. برخی از زنان، روش colpocleisis را انتخاب می کنند. این جراحی افتادگی را با کوتاه و باریک کردن واژن درمان می کند. نتیجه خوبی دارد و با خطر کمی همراه است ولی انتخاب خوبی برای زنانی که می خواهند رابطه جنسی واژینال داشته باشند، نیست.

برای مشکل کنترل مثانه

جراحی برای حل مشکل نگهداری ادرار به خاطر فشار بر مثانه، خوب عمل می کند ( بی اختیاری استرسی ). دو نوع عمل جراحی برای حل این مشکل استفاده می شود:

Mid-urethral sling: جراح یک مش استرپ (mesh strap) یا اسلینگ (sling) برای نگه داشتن مثانه درجای خود، جاگذاری می کند.

Colposuspension: جراح مثانه را در موقعیت صحیح قرار داده و با استفاده از دیواره واژن و بافت کف لگن در جای خود ثابت می کند.

برای کنترل مشکلات روده

ممکن است برای ترمیم آسیب عضله اسفنکتر مقعد یا ترمیم انواع خاصی از افتادگی، جراحی لازم باشد.

همه زنان کاندیداهای خوبی برای عمل جراحی نیستند. به طور کلی زنانی که بچه می خواهند نباید جراحی کف لگن انجام دهند. حتی گاهی اوقات بعد از جراحی ممکن است افتادگی ایجاد شود که باید اصلاح گردد. تحقیقات برای توسعه روش ها و وسایل کم خطر برای درمان مشکلات کف لگن به شدت در حال توسعه است. همچنین محققان، انواع روش های درمانی را مقایسه می کنند تا بهترین عملکرد را پیدا کنند.

درمان ترکیبی اختلالات کف لگن

ترکیبی می تواند به معنی ابتلای یک زن به بیش از یک نوع اختلال کف لگن باشد، مثل درمان همزمان برای افتادگی رحم و بی اختیاری ادرار. همچنین می تواند به معنی استفاد از درمان های متفاوت برای اختلالات کف لگن باشد، مثل استفاده از PFMT و درمان جراحی برای رفع علایم این مشکلات در زنان.

محققان در حال مطالعه درمان های ترکیبی برای تعیین چگونگی به دست آوردن بهترین نتایج برای زنان مبتلا به اختلال کف لگن هستند. به عنوان مثال، نتایج پی گیری ترمیم افتادگی واژن و Mid-Urethral Sling، نشان می دهد که اگر یک روش برای درمان بی اختیاری استرسی در زمان جراحی برای افتادگی اندام های لگن در زنانی که علائم بی اختیاری استرسی ندارند، اضافه شود می تواند به پیشگیری از بی اختیاری استرسی که بعد از عمل اتفاق می افتد، بدون افزایش خطر، کمک کند.

4 حرکت اساسی برای تقویت کف لگن

وقتی صحبت از ورزش های روزانه باشگاه می شود، احتمالا ورزش هایی که تقویت کننده کف لگن تان باشد در بالای لیست تان قرار ندارد، ولی باید باشد. به گفته امی استین (Amy Stein) بنیانگذار مرکز فراتر از مبانی فیزیوتراپی در شهر نیویورک و نویسنده کتاب التیام دردهای لگنی، یک کف لگن قوی به کاهش خطر بی اختیاری ادرار و بهبود سلامت جنسی شما کمک کرده و قدرت و ثبات ستون فقرات شما را افزایش می دهد.

کف لگن چیست؟

در واقع کف لگن شامل عضلات، رباط ها، بافت ها و اعصابی است که هرگز به آن ها فکر هم نکرده اید، ولی باید فکر کنید. کف لگن مانند یک محافظ نگهدارنده، مثانه، رحم، مهبل و راست روده را در جای خودشان حفظ می کند. پس اگر کف لگن ضعیف شود، همه این مناطق نمی توانند به خوبی عمل کنند.

یکی از کلیدهای قوی نگه داشتن کف لگن این است که بدانید چطور آن را از سایر بخش ها جدا کنید تا بتوانید آن را تمرین دهید. این کار را با انجام ورزش های کگل (Kegels) می توانید انجام دهید. حتما از قبل با کگل آشنایی دارید، برای انجام آن، عضله هایی که هنگام نگه داشتن ادرار استفاده می کنید را منقبض نموده و سپس رهایشان کنید. هنگامی که ورزش کگل را انجام می دهید، نباید هیچ حرکت دیگری از قبیل حرکت در سرینی (glutes) یا بین ران ها، ببینید یا حس کنید.

همچنین در نظر داشته باشید که بخش رهاسازی کگل بین حرکات انقباضی بسیار مهم است، هر حرکت انقباضی و انبساطی پشت سر هم یک کگل به حساب می آید. بیش از حد منقبض کردن می تواند عضلات کف لگن ر اکوتاه کرده و باعث بالا کشیده شدن مثانه و مجرای ادرار شود. این مساله، خطر نشت ادار را افزایش می دهد و رسیدن به ارگاسم حین رابطه جنسی را مشکل تر می کند. هدف انجام 3 ست در روز است که هر کدام 10 بار تکرار شود. هر زمان و در هر مکانی می توانید این ورزش را انجام دهید، چون هیچ کس متوجه انقباض و انبساط عضلات تان نخواهد شد.

حرکت پل

به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کرده و کف پا را صاف روی زمین بگذارید، به اندازه باسن از هم دورشان کنید. عضلات کف لگن را به داخل کشیده، درگیرشان کنید و باسن را بالا بکشید. به مدت 10 ثانیه به همین حالت بمانید ( نفس را حبس کنید). باسن را روی زمین گذاشته و عضلات کف لگن را رها کنید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید.

اسکات دیواری

کنار دیوار بایستید. پاها را به عرض باسن از هم جدا کنید. عضلات کف لگن را به داخل کشیده درگیرشان کنید و خودتان را پایین بکشید تا به حالت چمباتمه برسید درست مثل این که روی یک صندلی نشسته اید. 10 ثانیه صبر کنید. به سمت بالا برگشته و بایستید و عضلات کف لگن را رها کنید. 10 ثانیه استراحت کنید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید.

حرکت پروانه

با کنار هم قرار دادن پاها شروع کنید. هنگام پریدن و دور کردن پاها از هم و بردن دست ها بالای سر، عضلات کف لگن را هم درگیر کنید. هنگامی که پاها را کنار هم بر می گردانید، عضلات کف لگن را هم رها کنید. 30 تا 60 ثانیه این حرکت را تکرار کنید.

حرکت حشره مرده

 به پشت دراز بکشید. دست ها را مستقیما به سمت سقف بالا ببرید. عضلات کف لگن را به داخل کشیده درگیرشان کنید و دست راست تان را تا کنار سر پایین بیاورید و پای راست تان را به سمت جلو پایین ببرید. عضلات کف لگن را رها کرده و دست و پا را به حالت اول بازگردانید. همین حرکت را با دست و پای چپ تکرار کنید. حرکت را برای هر طرف 10 بار تکرار نمایید.

منبع:سیمرغ