624

آشنایی کامل با خواص و مضرات “زیره”

624

زیره و خواص آن

زیره گیاهی است دوساله که ارتفاع آن به 30 تا 80 سانتیمتر می رسد، ریشه اش راست و دوکی شکل و گوشت دار و ساقه اش بی کرک و شفاف است و برگ هایش به رنگ سبز و در قسمت فوقانی ساقه دارای دمبرگ کوتاهی است که انتهای آن به صورت غلافی ساقه را فرامی گیرد، گل آذین آن چتر مرکب و گل هایش کوچک و سفید رنگ است و میوه اش بیضی شکل به رنگ قهوه ای تیره یا مایل به زردو شفاف است .
زیره سوغاتی کرمان است و در کتب قدیم به آن «کمون» گفته می شد. زادگاه اولیه آن کرمان است که نوع سیاه آن در آنجا پرورش پیدا کرده است. بیشتر در سواحل رودخانه ها می روید و زراعت آن به آب زیادی احتیاج ندارد.
دارای رنگ های مختلفی از جمله سیاه، سفید، سبز، صورتی، زرد، قهوه ای و خاکستری است. بذر آن به دو شکل بیضی و دراز است. به طور کلی انواع زیره دارای یک اسانس روغنی فرار است که ترکیبی از چند ماده دارویی و موثر مثل تانن، رزین. صمع، نوعی الکل و کمی ترکیبات نیتروژن است.

اروپاییان از آن به عنوان ادویه غذا استفاده می کنند. اگر به پنیر اضافه شود باعث افزایش قدرت نگهداری پنیر و خوشبو شدن پنیر می شود. یک نوع از زیره نیز به آن اضافه می شود که می تواند خاصیت لاغری داشته باشد. زیره با برخی از مواد غذایی ترکیب می شود و خواص جادویی از خود به جای می گذارد.زیره سیاه از گیاهان قدیمی است که از سالیان دور در ملل مختلف مصرف دارویی داشته است . دیوسکوردیس ، حکیم و گیاه شناس یونانی در قرن اول میلادی ، زیره سیاه را به عنوان داروی تقویت کننده برای دختران جوان ضعیف و رنگ پریده تجویز می کرده است. در نشریات طب سنتی درباره خواص و کاربرد زیره سیاه در کشورهای خاور دور چنین آمده است:تخم زیره سیاه ضد نفخ است. در شبه جزیره مالایا زیره سیاه یکی از 9 گیاهی است که آن را با گیاهان دیگر مخلوط می کنند و در یک جوشانده، در فواصل زمانی و به تدریج به زنان تازه زایمان کرده می دهند.در اندونزی در شهر مالی ، برگ های گیاه را با سیر مخلوط و کاملا له نموده و بر روی پوست ملتهب و مبتلا به اگزما استفاده می کنند. در هندوستان ، تخم زیره سیاه را به عنوان ضد نفخ و تقویت کننده معده مصرف می کنند و برای افزایش ترشح شیر، استفاده از آن را به مادران توصیه می کنند.

عرق زیره

در نهایت این که به افرادی هم که تمایل به مصرف عرق زیره سیاه و زیره سبز دارند، توصیه می شود عرق زیره سبز و زیره سیاه را از محل های معتبری که عرقیات گیاهی با بسته بندی های مناسب و نام و نشان استاندارد عرضه می شود، تهیه کنند.
از نظر متخصصین تغذیه همواره بهترین راه برای کاهش وزن پایدار ، استفاده از رژیم غذایی علمی ، متناسب و متعادل تحت نظر متخصص به همراه افزایش فعالیت بدنی و اصلاح رفتارهای غذایی است .
استفاده از عرق زیره به تنهایی ضامن کاهش وزن پایدار نیست.

خواص عرق زیره سبز

• عرق زیره سبز، قابض و خشک کننده است.
• استفاده از این عرق برای کاهش وزن و لاغری مفید است.
• دارای خاصیت چربی سوزی بوده و باعث از بین رفتن چربیهای زیر پوستی میشود.
• عرق گیاه زیره باعث رفع اشتهای کاذب میشود.
• عرق آور و ضد تشنج است.
• مصرف این عرق برای برطرف کردن بیماری صرع مفید است.
• مصرف عرق زیره سبز در دفع گاز معده موثر بوده، برای برطرف کردن سوءهاضمه مفید است.
• قاعده آور است و ترشحات زنانگی را برطرف میکند.
• برای رفع نفخ روده و معده میتوانید از عرق زیره سبز استفاده کنید.
• افزایش دهنده شیر مادران است.
• دافع سموم بدن و رافع تنـگی نـفـس و سکسـکه است.

مقدار مصرف عرق زیره سبز

مقدار مصرف در بزرگسالان:روزی سه بار، نصف استکان از این عرق را در کمی آب حل کنید و قبل از غذا مصرف نمایید.
مقدارمصرف در کودکان:روزی سه بار سه قاشق غذاخوری عرق زیره را در کمی آب حل کنید و قبل از غذا مصرف شود.

طرز تهیه عرق زیره سبز

از فراوردههای جانبی زیره سبز، اسانس، عرق و روغن زیره سبز میباشد. اسانس و عرق این گیاه که از تقطیر تخم زیره سبز به وسیله بخار آب به دست می آید دارای خواص دارویی فراوانی می باشد. همچنین برای تولید این عرق، ابتدا آب و تخم زیره سبز را می جوشانند. پس از تبخیر آب، عملیات سرد کردن بخار و تقطیر به صورت سنتی یا صنعتی انجام می شود و مایعی که با تقطیر به دست آمده، همان عرق گیاه زیره است. به طور کلی طی فرآیند تبخیر و تقطیر، اسانس و رایحه گیاه داخل مولکول های آب نفوذ میکند و در اصطلاح علمی، آب مقطر تولید می شود. این آب معطر مقطر، علاوه بر طعم و رایحه خوب، خواص درمانی گیاه را هم برای بدن دارد. برای تهیه اسانس زیره سبز چنانچه دانهها پودر شوند، اسانسها تا حدود 50 درصد کاهش مییابد و در صورتی که مدت آسیاب کردن بیش از 1 ساعت باشد، میزان اسانس از این هم کمتر خواهد بود.

خواص درمانی زیره سبز

1-ضد تشنج
2-در دفع گاز معده و روده بسیار فید است
4-قاعده اور و بهبود دهنده دردهای ناشی از قاعدگی
5-در درمان مشکلات مثانه و کلیه مفید است
6-برای رفع برونشیت از دم کرده مزیره استفاده کنید
7-برای دل درد کودکان مفید است

دیگر خواص زیره

طبیعت زیره سبز گرم و خشک است.
گیاه زیره سبز دارای خاصیت آنتیاکسیدانی بسیار زیاد است.
زیره سبز خاصیت افزایش شیر مادران را در دوران شیردهی دارد.
زیره سبز ضد تومور، ضد صفرا، ضد باکتری و ضد عفونی کننده است.
از خواص زیره سبز ضد باروری و سقط کنندگی است.
برای درمان برونشیت از دمنوش زیره سبز استفاده کنید.
برای برطرف کردن سوء هاضمه دم کرده زیره سبز مفید است.
از خواص زیره سبز برطرف کردن ترشحات زنانگی است.
برای رفع نفخ روده و معده میتوانید دم کرده زیره را تنقیه کنید.
از مخلوط زیره سبز با عسل در موارد ابتلا به دل درد استفاده میشود.
یکی از خواص زیره سبز برطرف کردن دل درد و نفخ کودکان شیرخوار است، به این منظور چند قطره اسانس زیره سبز را با روغن بادام مخلوط کنید و با آن شکم نوزاد را ماساژ دهید.
زیره سبز را در غذاهای نفاخ به ویژه حبوبات استفاده کنید.
برای رفع قطرهای ادرار کردن زیره را تفت دهید و پس از کوبیدن با آب بخورید.

زیره برای لاغری شکم

زیره افزودنی بسیار خوبی است که با کاهش تجمع سلول های چربی باعث کاهش وزن می شود. این ماده نه تنها باعث ثابت ماندن وزن می شود بلکه باعث کاهش آن نیز می شود.زیره هم به صورت دانه و هم پودر مناسب است. خانمی که زیره به رژیم غذایی خود می افزاید با کاهش چهارده درصدی چربی مواجه است. در حالی که با روش سالم فقط می توان پنج درصد کاهش مشاهده کرد.

راه های افزودن زیره به رژیم غذایی روزانه و کاهش وزن عبارتند از:

* افزودن زیره به سبزی های خشک و سرخ شده.

* تهیه چای زیره. دانه های زیره را در آب بجوشانید و بگذارید ده دقیقه بماند سپس مصرف کنید.

* سرخ کردن دانه های زیره، آسیاب کردن آن ها و افزودن یک قاشق چایخوری به سالاد و سوپ.

* برای مزه دار کردن سوپ و عدسی.

* افزودن به برنج به همراه روغن زیتون.

* یک قاشق غذاخوری روغن زیتون یا نارگیل را گرم کنید. یک قاشق چایخوری دانه زیره به آن بیفزایید. هنگامی که صدای ترق ترق آن بلند شد، یک چهارم قاشق چایخوری زردچوبه به آن بیفزایید و دو سیب زمینی پخته شده تکه شده نیز به آن بیفزایید. مخلوط را هم بزنید و کمی نمک به آن اضافه کنید. هنگامی که سیب زمینی ها طلایی شد شعله را خاموش کنید و غذا را سرو کنید.
همچنین بخوانید : آشنایی کامل با خواص و مضرات “بادام هندی”

* دانه های سرخ شده زیره همراه با ماست از یبوست جلوگیری می کند.

زیره سیاه و کاهش وزن:

در منابع علمی از دانه های زیره به عنوان ماده تحریک کننده اشتها یاد می شود، اما تاثیر عرق زیره بر کاهش وزن به طورعلمی ثابت نشده است. در تحقیقاتی که تاثیر عرق زیره را بر افزایش چربی های خون در موش ها بررسی کردند، یکی از یافته های جانبی، کاهش وزن موش ها بوده است. اخیرا محققین تاثیر مخلوط 4 ماده گیاهی شامل زیره را در کاهش وزن در انسان مورد بررسی قرار دادند. در پایان این مطالعه، مصرف 4 نوع گیاه در افراد شرکت کننده موجب کاهش وزن شد.
از نظر متخصصین تغذیه همواره بهترین راه برای کاهش وزن پایدار ، استفاده از رژیم غذایی علمی، متناسب ومتعادل تحت نظرمتخصص به همراه افزایش فعالیت بدنی و اصلاح رفتارهای غذایی است. استفاده از عرق زیره به تنهایی ضامن کاهش وزن پایدار نیست. اما با توجه به خواص دانه های زیره که در بالا به آنها اشاره شد، توصیه می شود در طبخ غذاها، از این دانه های مفید بیشتر استفاده شود.

خواص آب زیره

اگر زیره را در ظرفی خیس کنید و با آب آن صورت خود را بشویید، رنگ صورتتان باز می شود. پودر زیره را با آب جوش مخلوط کنید و روی صورت خود بگذارید و نرمی و لطافت را به صورت خود هدیه بدهید. آب جوشانده آن خون بینی را بند می آورد، فقط کافی است کمی از آب را داخل سوراخ های بینی بریزد و پره ها را چند دقیقه نگه دارید و نگذارید بیرون بریزیند. اگر آب جوشیده آن را داخل چشم بچکانید، قرمزی چشم را برطرف می کند و مانع خونریزی رگ های داخل چشم می شود. ضدعفونت و ورم ملتهمه چشم است و از چسبندگی پلک ها جلوگیری می کند. قرقره کردن آب جوشانده آن در دهان، دندان درد را تسکین می دهد.

خواص زیره برای مردان

زیره خواصی دیگری نیز دارد از جمله:ضدالتهاب، تقویت کننده قوای جنسی، افزایش دهنده تعریق و ادرار و التیام دهنده زخم.در برگ – ساقه و ریشه زیره هورمون های گیاهی ، مخصوصا هورمون زنانه زیاد است . به این جهت شهوت زنان را زیاد و از التهاب شهوت مردان می کاهد و چنانچه شیره زیره به صورت بمالند، ریش را ضعیف کرده و از بین می برد، و خانم هایی که ریش در آورده اند، معمولا از این دستور استفاده می نمایند.

خواص زیره برای معده

• زیره سیاه در موارد بلع هوا، نفخ
• شکم ، برطرف کردن سوءهاضمه ، تسهیل هضم غذا، دل پیچه کودکان ، انگل معده و روده ، دفع بادهای کلیه و مثانه ، تنگی نفس ، خفقان سرد، سکسکه نفخی ، استسقاء به کار می رود.
• زیره یک داروی سنتی برای رفع سوءهاضمه خصوصاً نفخ شکم است .
• خوردن زیره یا روغن آن در رفع سوءهاضمه و دل دردهای کودکان مفید است .
دانه زیره حاوی روغن های ضروری است که به دلیل دارا بودن ویژگی های آنتی اکسیدانی قوی و ضدنفخ بودن برای دستگاه گوارش بسیار مفید است.

خواص زیره برای پوست

زیره به دلیل دارا بودن مقادیر قابل توجهی از ریزمغذی ها، املاح و مواد معدنی و انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها خواص تغذیه ای و درمانی فوق العاده ای دارد و مانع از پیری زودرس می شود.
زیره همچنین حاوی مقادیر قابل ملاحظه ای از آنتی اکسیدان های فلاونوئید همچون «لوتئین»، «کاروتن» و «کریپتوزانتنین» است که در خارج کردن مولکول های مخرب رادیکال های آزاد از بدن نقش دارند و از بروز سرطان، انواع عفونت ها و جلوگیری می کنند.

کورک یا جوش : ازنظر قسمت خارجی بدن:زیره به معالجه بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس (بیماری مزمن پوستی که تکه های قرمز خشکی پوست بدن را می پوشاند) و اگزماوبالاخره به پوست خشک کمک می کند.
عوامل مفیدی که در روغن زیره عموماًدیده می شوند، هر چند به سرعت به معالجه پوست کمک می کند ، همچنین بااز بین بردن آفتاب سوختگی ها و چین و چروک پوست شما را یاری می دهد. اگرجوش صورت یا کورک شمارا آزار می دهد:سرکه دانه زیره استفاده کنید. در بسیاری از افراد در ایران گودی و تیرگی زیر چشم بسیار دیده می شود که درمان قطعی ندارد و در درصد بیشتری از مردم کاملاٌ ارثی است. روغن زیره سبز نه تنها تیرگی زیر چشم را برطرف می سازد، بلکه باعث روشن شدن و شفافیت پوست وآب رسانی به پوست نیز می شود.
طریقه مصرف :

روغن زیره را روزی 2 تا 3 بار اطراف چشم مالیده(به طوری که درون چشم نفوذ نکند) و آن را ماساژمی دهید. ماساژ چشم باید با انگشت اشاره از بیرون به داخل باشد زیرا در غیر این صورت باعث چروک تدریجی پوست می شود.
برای درست کردن ماسک زیره سبز دو قاشق غذا خوری از پودر زیره سبز را در یک نیم لیوان آب ولرم مخلوط کنید و خوب هم بزنید و پس از پنج دقیقه مایع غلیظ بدست آمده را به صورت ماسک روی پوست صورتتان بکشید و بعد از بیست دقیقه آن را با آب سرد بشورید. علاوه بر اینها زیره سبز ضد اسپاسم، هضم کننده غذا، التیام دهنده زخم ها، شیر افزا و ضد اکسیدان نیز هست..

خواص زیره برای نوزادان

نفخ یا دل پیچه نوزادان از مشکلاتی است که باعث ناراحتی های زیادی در خانواده می شود. گریه مداوم اینگونه نوزادان، یک تراژدی است که شادی ناشی از بچه دار شدن را تا حدّی تحت الشّعاع قرار می دهد.
– یک راه خوب برای کاهش نفخ نوزادان استفاده از عرقیاتی مانند زیره، آویشن، زنیان، بابونه، شیرین بیان، گشنیز، بادرنجبویه، انیسون، کرفس و … است.
پس از هر بار شیر دادن 2 تا 3 قاشق چایخوری از یکی از این عرقیات را به کودک بخورانید. مادر نیز می تواند روزی دو یا سه بار و هر بار نصف استکان از این عرقیات را استفاده کند.
تذکّر:اگر با خوردن این عرقیات، کودک دچار گرمی می شود؛ کمی عرق کاسنی به آنها بیافزایید.

زیره برای تعیین جنسیت

در کتاب های علم پزشکی برای تعیین جنسیت جنین نامی از دارو یا روش خاصی برده نشده است. مصرف این عرق گیاهی بلامانع است اما باعث تغییر جنسیت جنین نمی شود.ولی در بعضی کتب نوشته برای دختر دار شدن مفید است که منبع موثقی ندارد.

خواص زیره برای مادران باردار وزنان

این گیاه قاعده آور است و در تسکین دردهای پیش از قاعدگی اثرات بسیار سودمندی دارد. در مواردی که ترشحات زنانه وجود دارد، زیره می تواند به عنوان یک درمان طبیعی محسوب شود .مصرف بیش از اندازه زیره ممکن است سبب سقط جنین در زنان باردار و یا القا زایمان زودرس شود. بنابراین زنان باردار نباید مقادیر زیادی از این دانه را استفاده کنند.

عوارض جانبی مصرف بیش از اندازه زیره سبز

1 – سوزش سر دل

زیره به عنوان یک درمان خوب برای بسیاری از مشکلات گوارشی است. زیره به عنوان یک تسهیل کننده خروج گاز معده از دستگاه گوارش شناخته می شود. اما در عین این خواص درمانی ممکن است موجب یک سری دیگر از مشکلات گوارشی گردد. سوزش سر دل یکی از این مشکلات است که ممکن است با مصرف بیش از اندازه زیره بروز کند.

2 – آروغ زدن

اثر ضد نفخ زیره ممکن است سبب آروغ زدن نیز شود. علت آروغ زدن در بیشتر موارد به سبب ورود هوا به همراه غذا یا نوشیدنی به معده است. بنابراین گاز روده و معده از طریق دهان خارج می گردد. هرچند آروغ زدن مشکل خاصی نمی باشد اما ممکن است سبب خجالت زدگی شود!

3 – آسیب به کبد

روغن موجود در دانه زیره به شدت ناپایدار است و مصرف بیش از اندازه زیره در دوره زمانی طولانی مدت می تواند سبب آسیب به کبد و کلیه ها شود. از این روغن در حیوانات برای جلوگیری و یا درمان اسپاسم عضلانی استفاده می شود.

4 – سقط جنین

مصرف بیش از اندازه زیره ممکن است سبب سقط جنین در زنان باردار و یا القا زایمان زودرس شود. بنابراین زنان باردار نباید مقادیر زیادی از این دانه را استفاده کنند.

5 – اثرات اعتیاد آور

مقادیر بیش از اندازه زیره می تواند اعتیاد آور باشد چرا که زیره دارای خواص مخدر است. همچنین می تواند منجر به خواب آلودگی، حالت تهوع و مخدوش شدن ذهن شود.

6 – قاعدگی سنگین
مصرف مقادیر زیاد از دانه زیره منجر به خونریزی زیاد در دوران قاعدگی می گردد. در این دوران بهتر است با احتیاط مصرف شود.

7– کاهش قند خون

مصرف مقادیر زیاده زیره موجب کاهش قند خون می گردد. در مواردی مانند اعمال جراحی که حفظ قند خون ضروری است این مساله اهمیت بیشتری پیدا می کند. اگر شما در آینده عمل جراحی در پیش دارید حداقل دو هفته قبل از عمل مصرف زیره را متوقف کنید تا در هنگام عمل جراحی دچار مشکل افت قند خون نشوید.

8 – دیابتی ها زیره نخورند!

همانطور که گفته شد زیره به سرعت موجب کاهش قند خون می شود. افرادی که دیابت دارند باید قند خون شان همواره کنترل شود و نوسان قند خون به هیچ عنوان برای سلامتی شان خوب نیست. بنابراین دیابتی ها زیره را مصرف نکنند و یا اگر مجبور به مصرف هستند حتما اعتدال را رعایت کنند.

9 – آلرژی

مصرف بیش از اندازه زیره موجب خارش پوست و آلرژی می شود. افرادی که آلرژی دارند اگر مجبور به استفاده از زیره هستند حتما در مقادیر کم از این دانه مصرف کنند.
منبع:نمناک

همچنین ببینید

Food-and-anger

آیا تغذیه بر خلق و خو ما تاثیر می‌گذارد؟

در سال‌های اخیر، ارتباطِ بین تغذیه و سلامتِ روان به طور فزاینده‌ای مورد توجه دانشمندان و متخصصانِ تغذیه قرار گرفته است. مطالعات نشان داده‌اند که رژیمِ غذایی می‌تواند نقشی مهم در تنظیمِ خلق و خو و کاهش علائ اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب ایفا کند. تاثیر منفی برخی مواد غذایی عبارتند از: 1. غذاهای فرآوری شده و شیرین: مصرفِ …

4 دیدگاه ها

  1. خیلی عالی

  2. موفق باشید

  3. ممنون از مطالب خوبتون

  4. بسیار عالی بود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *