با توجه به اینکه خواب با جنبه های مختلف سلامت در ارتباط است، در حال حاضر بسیاری از دانشمندان تحقیقات جالبی را حول محور خواب ارائه دادهاند. مطالعات انجام شده نشان میدهد خواب میتواند تاثیرات به سزایی را در عملکردهای شناختی انسان مانند حافظه و یادگیری بر جای بگذارد که البته کم خوابی و پر خوابی میتواند عوارضی را برای فرد به همراه داشته باشد.
در ادامه این مقاله قصد داریم به عوارض پر خوابی بپردازیم پس از شما دعوت میکنیم تا انتهای متن همراه ما باشید:
پر خوابی به چه معناست؟
با توجه به سن، محل زندگی و ویژگیهای شخصیتی و اجتماعی افراد، تعداد ساعاتی که میتوان برای یک خواب کافی در نظر گرفت مسئله ای ناشناخته است. قبلا زمان استاندارد خواب در شبانه روز را 8 ساعت اعلام میکردند در حالی که امروزه محققان طبق مطالعه و تحقیقات بیشتر در این زمینه به 7 الی 9 ساعت خواب در شبانه روز رسیدهاند و این زمان را به عنوان بهترین و مناسب ترین مدت زمان خواب برای بزرگسالان 18 تا 64 سال پیشنهاد کردند.
علی رغم این پیشنهادات، میزان خواب کافی برای هر فرد با توجه به سن، وضعیت سلامتی، سبک زندگی و میزان فعالیتشان متفاوت است، اما با این حال کمتر از 6 ساعت خوایدن را کم خوابی و بیش از 9 ساعت خواب را پر خوابی اعلام کردند.
پر خوابی چه علائمی را برای فرد به همراه دارد؟
جدا از اینکه یکی از اصلیترین و واضحترین نشانههای آن خواب بیش از 9 ساعت است، از نشانههای دیگر پرخوابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- چرت زدن بیش از اندازه در طول روز
- خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
- سردرد
چه عواملی باعث پرخوابی میشود؟
پرخوابی زمانی رخ میدهد که شما میخواهید کمخوابیهای روزهای گذشته را جبران کنید. برای مثال اگر امتحان و یا ارائه کار مهمی داشتید و خواب کافی نداشتید، احتمالا در آخر هفته وقت بیشتی را صرف زمان خوابتان میکنید.
برخی شرایط و بیماریها نیز میتوانند منجر به پرخوابی شوند، از جمله:
- اختلالات خواب مانند آپنه خواب (sleep apnea)، بیخوابی (insomnia)، نارکولپسی (narcolepsy)
- اضطراب و افسردگی
- مشکلات قلبی و عروقی
- کم کاری تیروئید
- چاقی
تاثیر آپنه خواب در پرخوابی
این بیماری باعث میشود تا برای مدت کوتاهی در خواب تنفس قطع شود. فرد در طول شب دچار انسداد هوایی میشود و در نتیجه در طول روز احساس خواب آلودگی میکند. برای جبران این کمخوابی، فرد در طول روز چرت میزند و یا در شب بیشتر میخوابد که به پرخوابی میانجامد.
آپنه خواب معمولا با تنظیم رژیم غذایی درمان میشود، اما اگر عوض کردن رژیم غذایی اثر گذار نباشد، پزشک استفاده از دستگاه CPAP را تجویز میکند. (دستگاهی که به تنفس در هنگام خواب کمک میکند.)
تاثیر نارکولپسی در پرخوابی
سه نوع نارکولپسی وجود دارد، اما در هر سه نوع فرد خواب آلودگی شدید در طول روز و میل شدید به خوابیدن را تجربه میکند، که به آن حملات خواب نیز گفته میشود. در نوع دوم نارکولپسی، که با ضربه به قسمت هیپوتالاموس مغز رخ میدهد، فرد در شب بیش از ده ساعت میخوابد. با وجود اینکه نارکولوپسی یک اختلال مادامالعمر است، میتوان آن را با دارو و تغییر سبک زندگی درمان کرد.
تاثیر اضطراب و افسردگی در پرخوابی
افرادی که دچار افسردگی یا اضطراب میشوند با مشکلات خواب و همچنین مشکلات سلامتی رو به رو هستند و پر خوابی یا کم خوابی میتواند یکی از عوارض این اختلالات روان باشد. روش های درمانی مانند دارو درمانی یا درمان شناختی رفتاری میتواند به بهود کیفیت زندگی افراد و همینطور درمان مشکلات خوابی آنها کمک کند. تشخیص اینکه کدام روش درمان برای بیمار مناسبتر است، به عهده پزشک مربوطه است.
عوارض خواب زیاد چیست؟
پرخوابی و خواب زیاد بر سلامت کلی بدن تاثیر میگذارد و میتواند عوارضی به همراه داشته باشد، از جمله:
- التهابهای بدن را بدتر میکند
- سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند
- میتواند دچار بروز بیماریهای مزمن شود
پرخوابی و کمخوابی هر دو میتوانند سلامت بدن را تهدید کنند و باعث بروز بیماریهای مزمن شوند، مانند :
- دیابت
- سکته
- چاقی مفرط
- پریشانی روانی مکرر
- انسداد شریان قلب
برای جلوگیری از خواب زیاد چه کاری انجام دهیم؟
اگر نگران پرخوابی هستید، درمورد خواب و عادتهای روزانهتان با پزشک صحبت کنید. شاید به یک دفتر برای ثبت ساعات خوابتان نیاز داشته باشید، مانند ساعاتی که از خواب بیدار میشوید یا به خواب میروید و یا حتی زمانی که چرت میزنید. پزشک میتواند از این اطلاعات استفاده کند و به شما کمک کند تا بهبود پیدا کنید.
صرف نظر از علت بروز خواب زیاد، میتوانید از روشهایی برای کنترل آن استفاده کنید، مانند :
- از چرت زدن دیروقت خودداری کنید
- شرایطی که در آن راحتتر میخوابید را پیدا کنید
- برای خواب خودتان برنامه ریزی کنید و به آن پایبند باشید
- فعالیت روزانه و نور خورشید میتوانند در کیفیت خواب شما تاثیرگذار باشند
- برای قبل از خوابیدنتان هم برنامه ریزی کنید، مثلا از وسایل الکترونیکی استفاده نکنید و کتاب بخوانید