کلینیک مجازی کلینیک من معرفی برترین پزشکان
طحال یك عضو داخل شكمی، با ابعاد حدودا12 در 8 سانتیمتر است كه به طور طبیعی در سمت چپ قسمت فوقانی شكم، دركنار معده و بالای كلیه چپ قرار گرفته است. طحال كاملا توسط دنده تحتانی قفسه سینه محافظت میشود و در حالت طبیعی، اگر اندازه نرمال داشته باشد، نمیتوان آن را از طریق جدار شكم لمس كرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم ،وزن طحال، در افراد بالغ 75 تا 150 گرم است و در هر دقیقه، حدودا 300 میلی لیترخون از آن عبور میكند . بنابراین یك بافت كاملا پرخون محسوب میشود. طحال در دوران مختلف زندگی وظایف كاملا متفاوتی را به عهده میگیرد.
وظیفه این عضو كوچك و نرم در دوران جنینی، خونسازی است؛ اما پیش از تولد نوزاد این وظیفه مهم را به مغز استخوان واگذار میكند و پس از آن تصفیه خون از سلولهای پیر و گیرانداختن برخی باكتریها و نیز تقویت سیستم ایمنی را با نگهداری از گلبولهای سالم قرمز و سفید و پلاكت خون به عهده میگیرد.
چرا طحال بزرگ میشود؟
عفونتهای ویروسی مانند مونونوكلئوز، عفونتهای باكتریایی مانند سیفلیس یا عفونت لایه داخلی قلب (اندوكاردیت)، عفونتهای انگلی مانند مالاریا، سیروز و سایر بیماریهای كبدی، كمخونی همولیتیك (نوعی كمخونی است كه طی آن گلبولهای قرمز خون دچار تخریب زودرس میشوند)، سرطانهای خون مانند لوسمی و لنفوم و بیماری هوچكین و…مواردی از این دست عوامل جدید برای بزرگ شدن طحال هستند.
زنگ خطر بزرگ شدن طحال
علائمی چون احساس درد در قسمت بالا و سمت چپ شكم، احساس سیری بدون صرف غذا، كمخونی، احساس خستگی، عفونتهای مكرر، بیاشتهایی، تنگینفس، سوء هاضمه یا احساس ناراحتی گوارشی پس از خوردن مواد غذایی، احساس درد و حساسیت در اطراف ناحیه طحال، در سمت چپ بالای شكم و خونریزی و بروز كبودی به میزان زیاد در بدن، میتواند ناشی از بزرگشدن طحال باشد.
تشخیص بزرگی طحال
بزرگی طحال در برخی موارد از طریق معاینه كلینیكی از سوی متخصص به علت قابل لمس بودن یك برجستگی در زیر دندههای سمت چپ بدن قابل تشخیص است؛ اما گاهی اوقات پزشك فقط با گرفتن شرح حال و انجام معاینه به این عارضه مشكوك میشود. گرچه تشخیص این بیماری از طریق آزمایش خون و شمارش تعداد گلبولهای قرمز و سفید و پلاكتها ممكن است، اما هیچ روشی برای تشخیص بزرگشدن طحال از سونوگرافی دقیقتر نیست.
آزمایش خون، انجام سونوگرافی و سی تی اسكن بهترین راهها برای شناسایی مشكل بزرگ شدن طحال هستند. معمولا پزشكان انواع راهكارهای درمانی مانند درمانهای دارویی، تغییر در رژیم غذایی، از بین بردن عوامل عفونت زا و نیز درمان بیماریهای زمینهای را ابتدا انجام میدهند و تنها درصورتی كه هیچ چارهای وجود نداشته باشد طحال را با جراحی از بدن خارج میكنند. عللی كه به عمل طحال برداری منجر میشود، عبارتند از:
پورپورا یا كبودی منتشر و بدون علت نقاط مختلف بدن به دلیل كاهش پلاكتها (ITP) برخی بیماریهای ارثی كه باعث تغییر شكل گلبولهای سرخ میشوند مانند اسفیروسیتوز، تالاسمی، آنمی داسی شكل، كه در این بیماریها طحال، بزرگ تر و فعال میشود و موجب تخریب گلبولهای سرخ میشود.بیماری كمخونی همولیتیك كه در آن گلبولهای سرخ توسط طحال برداشت و تخریب میشود.در بعضی بیماریهای بدخیم خونی مانند لنفوم یا لوسمی طحال كمی بزرگ و پركار میشود.
منبع:سلامت نیوز
