کلینیک مجازی کلینیک من معرفی برترین پزشکان
بیماری التهابی روده (IBD) گروهی از بیماریهای مزمن روده است که با التهاب مداوم دستگاه گوارش مشخص میشود. این بیماری میتواند در هر سنی بروز کند اما تحقیقات نشان میدهد که بیشترین موارد ابتلا در رده حساس ۱۵ تا ۲۹ سالگی، یعنی اوایل بزرگسالی، تشخیص داده میشود.
اگرچه علت دقیق IBD هنوز ناشناخته است، اما محققان بر این باورند که ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی در بروز آن نقش دارند. برخی از این عوامل محیطی که میتوانند خطر ابتلا به IBD را افزایش دهند عبارتند از:
- مصرف آنتیبیوتیک در دوران کودکی: قرار گرفتن زودهنگام در معرض آنتیبیوتیک ممکن است بر باکتریهای مفید روده تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به IBD را در آینده افزایش دهد.
- سیگار کشیدن: مصرف سیگار یکی از عوامل شناختهشدهی تشدید علائم IBD و همچنین افزایش خطر ابتلا به آن است.
- کمبود ویتامین D: شواهد نشان میدهد که کمبود ویتامین D ممکن است در بروز بیماریهای التهابی روده نقش داشته باشد.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا میتواند سیستم ایمنی بدن را تحتتأثیر قرار دهد و زمینهساز بیماریهای التهابی روده شود.
- کم تحرکی: داشتن سبک زندگی کمتحرک یکی دیگر از عوامل زمینهساز برای بیماریهای التهابی روده به شمار میرود.
با اینکه تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است، اما دانشمندان معتقدند که کاهش بیش از حد باکتریهای روده (از طریق مصرف آنتیبیوتیک) و ضدعفونی کردن بیش از حد محیط در اوایل زندگی، ممکن است در نهایت خطر ابتلا به IBD را افزایش دهد. این موضوع میتواند به ویژه زمانی که با برهم خوردن تعادل باکتریهای روده همراه شود، اهمیت بیشتری پیدا کند.
بیشتر بخوانید “ چه کسانی به بیماری التهابی روده مبتلا میشوند؟ “
تشخیصهای جدید IBD در کشورهایی که به تازگی صنعتی شدهاند، بهطور قابل توجهی افزایش یافته است که میتواند تا حدی به همین ارتباط با عوامل محیطی اشاره داشته باشد. جوامع صنعتیشده همچنین ممکن است مصرف غذاهای بسیار فرآوریشده را در الگوی غذایی خود بیشتر داشته باشند.
عوامل خطرزای دیگر برای ابتلا به IBD عبارتند از:
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای درجه یک خانواده (والدین، خواهر یا برادر، فرزند) به IBD مبتلا باشد، خطر ابتلای شما نیز افزایش مییابد. این موضوع نشاندهندهی نقش احتمالی ژنتیک در این بیماری است.
- نژاد: در حالی که IBD در همه نژادها دیده میشود، احتمال ابتلا در افراد سفیدپوست به مراتب بیشتر است.
- سیستم ایمنی بدن: به نظر میرسد سیستم ایمنی بدن در ایجاد IBD نقش اساسی داشته باشد. در افراد مبتلا به IBD، سیستم ایمنی واکنش بیش از حد به باکتریها و/یا ویروسها نشان میدهد و باعث التهاب مداوم دستگاه گوارش میشود، حتی زمانی که خطر جدی وجود ندارد.
- بیماریهای زمینهای دیگر: ابتلا به برخی بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی مانند آسم، آرتریت روماتوئید، پسوریازیس و اماس میتواند خطر ابتلا به IBD را افزایش دهد.
درمانهای اصلی IBD شامل موارد زیر است:
- داروهای ضدالتهاب: برای کنترل التهاب روده از داروهای مختلفی مانند کورتیکواستروئیدها، سولفاسالازین و آزاتیوپورین استفاده میشود.
- تغییر سبک زندگی: اصلاح رژیم غذایی، کاهش استرس، نوشیدن مایعات کافی، کاهش مصرف الکل، ترک سیگار (در صورت مصرف)، کاهش مصرف قند و غذاهای فرآوریشده، افزایش تحرک بدنی و مصرف مکملهای ویتامینها و مواد معدنی میتوانند به کنترل علائم IBD و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.
- جراحی: در موارد شدید بیماری که به درمانهای دارویی پاسخگو نیستند، ممکن است جراحی برای برداشتن بخشی از روده یا کل آن و راستروده در نظر گرفته شود.
