بسیاری از افراد بر اثر عوامل مختلفی همچون استرس زیاد ممکن است درد و سوزش معده را تجربه کنند. اما چه راهکاری برای کاهش اسید معده وجود دارد و چگونه میتوان از ترشح اسید اضافی معده جلوگیری کرد؟ با ما در ادامه این مقاله همراه باشید تا روش های خانگی که به درمان فوری سوزش معده و مری شما در اثر افزایش اسید معده کمک میکند را معرفی کنیم:
میزان ترشح اسید معده به چه چیزهایی وابسته است؟
به طور کلی عوامل مختلفی سبب ترشح و افزایش اسید معده میشوند که در متن زیر به آن اشاره شده است:
نوع تغذیه
غذا تاثیر مستقیمی بر میزان ترشح اسید معده دارد. مصرف برخی از خوراکی یا نوشیدنی ها مانند قهوه، غذاهای سرخ کردنی و … سبب افزایش اسید معده و برخی دیگر مانند سبزیجات به کاهش اسید معده کمک میکنند.
هورمونها
برخی هورمونها میتوانند بر میزان ترشح این ماده تاثیر گذار باشند. برای مثال هورمون گاسترین که توسط خود معده ترشح میشود، و یا هورمون استرس، میتوانند در میزان ترشح شیره معده موثر باشد و سبب افزایش آن شود.
عوامل محیطی
استرس، اضطراب، عوارض دارویی و مصرف الکل از دیگر مواردی است که بر میزان تولید و ترشح اسید معده دخیل اند.
بیماریها
بیماریهایی همچون زخم معده، سندرم زولینگر-الیسون (Zollinger-Ellison Syndrome)، گاستریت (Gastritis) و برخی بیماریهای رودهای میتوانند سبب افزایش اسید معده و در نهایت ناراحتی افراد شوند.
علائم همراه با اسید معده بالا
ترشح بیش از حد اسید معده ممکن است علائم ناراحت کننده ایی را برای فراد به وجود آورد. البته شدت علائم با توجه به میزان ترشح این مایع گوارشی ممکن است ملایم، موقت و یا شدید و طولانی مدت باشد که عوامل زیر را شامل میشود:
- نفخ
- استفراغ
- درد شکم
- سوزش مری
- احساس اضطراب و یا بیخوابی
- احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه
رفلاکس معده به دلیل عدم کارایی مقاومتهای طبیعی پایین مری به وجود میآید که طی آن، محتویات معده به داخل مری باز میگردد. در میان محتویات معده، اسید معده هم وجود دارد که میتواند نواحی حساس مری را تحت تاثیر قرار دهد.
رفلاکس معده چیست و در صورت عدم درمان چه اتفاقی میافتد؟
گاهی اوقات ممکن است کاردیا (دریچه ای که در ابتدا معده قرار دارد) به خوبی بسته نشود که این موضوع میتواند احتمال بازگشت محتوایات معده را به مری و یا دهان را افزایش دهد. این فرآیند اصطلاحا به رفلاس معده (Reflux Disease) شناخته میشود و از آنجایی که اسید معده همراه با محتویات معده است میتواند نواحی از مری را تحت تاثیر قرار دهد و موجب سوزش مری شود.
به مرور زمان بی توجهی به رفلاکس معده میتواند عوارض ناخوشایند و جدی را در افرادی که به این عارضه دچار میشوند به همراه داشته باشد. این موضوع علاوه بر آسیب به پوشش مری، میتواند مشکلاتی را نیز در گوارش افراد ایجاد کند. برخی از اثرات جانبی رفلاکس معده عبارتند از :
- زخم مری
- التهاب مری
- بلاتراژی مری
- اسهال و یبوست
- آسم و مشکات تنفسی
- آسیب رسیدن به دندان ها
درمان های خانگی برای کاهش اسید معده
در صورت متعادل بودن سطح اسید معده، احتمال بروز رفلاکس معده نیز به شدت کاهش مییابد. از عواملی که در کنترل این ماده گوارشی موثر هستند میتوان به موارد زیر را در نظر گرفت:
رژیم غذایی مناسب
درصد بسیار زیادی از میزان ترشح اسید وابسته به رژیم غذایی است. مصرف غذاهای چرب، غذاهای سنگین، غذاهای حاوی اسیدهای تند و ادویه جات قوی و تند میتوانند باعث بر هم خوردن تعادل این مایع گوارشی شود.
فاصله میان وعدههای غذایی
رعایت فاصله میان وعده های غذایی باعث میشود تا معده بیش از حد اسید ترشح نکند. اگر احساس ناراحتی در ناحیه قفسه سینه دارید و احتمال میدهید که بخاطر اسید معده باشد، بهتر است درمورد زمان بندی مصرف غذاییتان تجدید نظر کنید.
کم کردن مصرف مواد مخدر و محرک
سیگار، الکل و مواد مخدر یا محرک دیگر میتوانند تعادل این مایع گوارشی را بر هم بزند و سبب افزایش ترشح آن شود.
غذا و خواب
بهتر است برای کاهش اسید معده، در این مورد دقت داشته باشید که بین زمانی که غذا خوردهاید و زمانی که قرار است بخوابید، حداقل دو ساعت فاصله وجود داشته باشد.
*البته بهتر است این موضوع را در نظر داشته باشید، تمامی موارد گفته شده عمومی هستند و اگر برای مدت نسبتا طولانی به این عارضه دچار شدهاید برای جلوگیری از عوارض شدید آن باید تحت نظر پزشک متخصص، درمان های لازم را شروع کنید.
چه خوراکی هایی به کاهش اسید معده کمک میکند؟
شما میتوانید برای درمان خانگی و یا پیشگیری از افزایش میزان این ماده گوارشی، از برخی از غذاها، میوهها و یا دمنوشهای گیاهی ضد اسیدی استفاده کنید. در ادامه به معرفی برخی از این خوراکیها پرداختهایم :
غذاهای ضد اسیدی:
- کدو
- آووکادو
- سیب زمینی
- گوجه فرنگی
- شیرینیهای نیمه پخته
- سبزیجات گوشت مرغ و ماهی
میوههای ضد اسیدی:
- موز
- انبه
- خیار
- خرما
- انگور
- زردآلو
- آلوئهورا
- هندوانه
دمنوشهای ضد اسیدی:
- دمنوش نعناع
- دمنوش زنجبیل
- دمنوش گل کلم
- دمنوش مرزنجوش
- دمنوش گل گاوزبان