آموزش ابتدایی لنگ می‌زند

اخبار عمومی

«من فارغ‌التحصیل زبان انگلیسی هستم و سال‌ها بود که در مدرسه همین درس را تدریس می‌کردم. اما یک روز آمدند و گفتند شما نیروی مازاد هستید و باید به پایه ابتدایی بروید.

به گزارش سلامت نیوز، شهروند نوشت: فکر کردم من که معلم زبان هستم، به پایه اول ابتدایی بروم و بتوانم زبان فارسی را به بچه‌ها یاد بدهم. اما روز نخست کلاس اول ابتدایی من را شوکه کرد. یک‌دفعه همه بچه‌ها دورم جمع شدند و نمی‌دانستم باید چه کار کنم. گفتم کلاس اول را نمی‌توانم تدریس کنم و آنها هم پایه پنجم ابتدایی را به من دادند. نمی‌دانستم اصلا چطور باید این همه کتاب را به بچه‌ها درس بدهم.»

 

کمبود معلم

محمد بطحایی، وزیر سابق آموزش‌ و پرورش اعلام کرده بود که خانواده‌ها نگران خالی‌ماندن کلاس درس نباشند. آموزش‌ و پرورش مدت‌هاست که با سوق‌دادن معلمان مقاطع دیگر به مقطع ابتدایی، جذب معلمان نهضت سوادآموزی، شیوه‌های جذب دیگری مثل معلمان حق‌التدریس و خرید خدمت و سرباز معلم‌ها و البته افزایش نسبت دانش‌آموز به معلم سعی‌ می‌کند این کمبود را جبران کند. اما قصه‌ای که در کلاس‌های ابتدایی در جریان است، تا به حال پایان خوشی نداشته است.

این را معلم‌هایی می‌گویند که نگاه متفاوتی به تدریس در مقطع ابتدایی دارند.کلاس‌های ناکارآمد آموزش ضمن خدمت«روز اولی که به سر کلاس رفتم برایشان چند تیله برده بودم، تا به حال ندیده بودند، کلاس دوم بودند. شروع به روخوانی کردیم، دیدم خواندن و نوشتن یاد ندارند. الف و ب را نمی‌توانستند بخوانند. دریا و آب را نمی‌توانستند بنویسند، تصویرش را از گوشی‌ام نشان‌شان دادم.

متاسفانه من در تدریس به مشکل خورده‌ام. در اینترنت سرچ کرده‌ام تا هم خودم راه بیفتم و هم دانش‌آموز را راه بیندازم. ما وسایل کمک‌آموزشی برای بازی و سرگرمی و هنر نداریم. من اگر مدرک دکترا هم داشته باشم، باید روش آموزش به بچه‌ها را به ما یاد بدهند. هرچقدر هم علم داشته باشم، اما همه این درس‌ها را نمی‌توانم یک‌جا تدریس کنم.»

ملک‌رئیسی خوب می‌داند که دوره‌های ضمن خدمت، دوره‌هایی بی‌حاصل است، حتی در شهرهای بزرگ این دوره‌ها به شکل غیرحضوری و اینترنتی برگزار می‌شود و محتوایشان هم جز اطلاعاتی که به راحتی می‌توان آنها را با جست‌وجو در اینترنت پیدا کرد، فراتر نیست. فرشته جودکی، معلم دبستانی اطراف تهران درباره دوره‌های ضمن خدمت می‌گوید: «در دوره‌های ضمن خدمت نه چیزی از دوره‌های رشد به ما می‌گفتند، نه فعالیتی درباره شیوه‌های خلاق آموزش به شکل عملی در کارگاه‌ها انجام‌می‌شد. هیچ کارگاه خلاقی نداشتیم.

 

بروز نبودن معلمان

این وضعیت باعث می‌شود معلم‌ها به‌روز نباشند. خیلی خوب بود اگر کلاس‌های ضمن خدمت ما مثل کلاس‌های مربیان کانون پرورش فکری بود. مثلا با آنها تئاتر عروسکی کار می‌شود، چیزی که نیاز پایه ابتدایی است.» علاوه بر شکل دوره‌ها که عملی و کارگاهی نیست، محتوایشان هم تئوری‌هایی درباره کتاب‌های درسی و مباحث اخلاقی و دینی است که ویژگی‌های گروه‌های سنی مختلف در آن در نظر گرفته نمی‌شود. فاطمه بهمنی معلم ابتدایی در شهر مهاجران اراک است.

نیاز به قصه خوانی

 

آنها زمان‌های مشخصی را برای قصه‌خوانی دارند. سه مسأله مهم در این دوره ساختن عادت‌های کودک، نظم در کودک و اخلاق است که فرشته می‌گوید اینها را فقط می‌توانیم با ادبیات و هنر در کودک شکل بدهیم. اگر قرار است ارزش‌های اخلاقی را یاد بگیرند، با زندگی‌نامه انسان‌های بزرگ آشنا ‌شوند و تاریخ را با نمایشنامه به بچه‌ها یاد ‌دهند. اما کلاس‌های درس در مدارس ایران نه فضای این آموزش‌ها را دارند و نه زمانش را.

 

آموزش هنر با فارسی و ریاضی

مثلا آوازه ‌قصه‌خوانی و تلفیق هنر با فارسی و ریاضی زیاد پیچیده است، اما نمی‌دانند چطور این کار را انجام بدهند.» از نظر‌ هاشمی این روش‌ها در سیستم فعلی آموزش‌ و پرورش «خاصیت آموزشی» ندارند چون: «پشت پرده معلم به بچه‌ها می‌گوید چه کار کنند، انگار همه جمع می‌شوند که یک نمایش اجرا کنند. اگر بخواهیم کار درستی را انجام بدهیم، اول باید چنین فعالیت‌هایی را در محتوای کتاب درسی وارد کنیم، بعد هم اینکه واقعا بچه را آزاد بگذاریم.

تفاوت مدارس دولتی و غیر دولتی

تنها تفاوتی که خیلی از مدارس غیرانتفاعی با مدرسه دولتی دارند این است که تعداد بچه‌ها کمتر است، اما در تدریس تفاوت چندانی ندارند.» او می‌گوید در پایه ابتدایی معلم باید خلاق باشد، چون هر لحظه ممکن است اتفاقی غیرمنتظره بیفتد و باید در لحظه فکر بکری کند. آموزش‌ و پرورش گاهی طرح‌هایی مثل اتاق بازی و حیاط پویا برای خلاقیت بیشتر در مدارس اجرا می‌کند، اما در اجرا نتیجه چندانی ندارد.

منبع:سلامت نیوز